vrijdag 8 april 2011

Caparis, the true story


Verwondering kan de aanleiding vormen om een stukje te schrijven, maar grote verbazing is in dit geval de reden. Al jaren heeft Sw-bedrijf Caparis het niet makkelijk om het hoofd boven water te houden en in 2008 is door de aandeelhoudende acht gemeenten 5 miljoen euro in het bedrijf gestopt om het negatieve eigen vermogen te elimineren. Enige reserves konden niet worden gevormd. Wel is een plan gemaakt om, uitgaande van de werkelijkheid op dat moment, het bedrijf toekomstbestendig en rendabel te maken. De directie heeft zich hiervoor ingezet en tot het derde kwartaal van 2010 leek de exploitatie tot een positief resultaat te gaan leiden, los van de begrote transitiekosten van 1,3 miljoen euro. Toen begon echter de omgeving te veranderen… Het rijk ging bezuinigen en bepaalde eenzijdig de hogere in Cao’s vastgelegde loonaanpassingen niet meer te compenseren. Vervolgens bleek dat door de economische crisis belangrijke opdrachtgevers zoals Staatsbosbeheer, de provincie, maar ook de aandeelhoudende gemeenten minder werk richting Caparis gingen brengen. De directie trok vroegtijdig aan de bel, maar de gemeenten bleken niet in staat om hun aandeel in de omzet te verhogen en het resultaat veranderde van winst in een verlies van bijna 3 ton. Nog een hele prestatie als je bedenkt dat alleen de door het rijk niet gecompenseerde loonkostenstijging al tot 7 ton minder opbrengsten voor Caparis leidde. Het lijkt mij op basis van het vorenstaande niet correct om het verlies van 2010 de directie aan te rekenen. In mijn optiek kan ik mij eerder voorstellen dat met de vinger naar de rijksoverheid wordt gewezen.

Hoe zit het nu met de gemeenten? Kunnen die niet meer werkzaamheden door Caparis laten uitvoeren? Het is toch eigenlijk je eigen bedrijf? Zeker kan er meer werk naar het Sw-bedrijf, maar dat is op de korte termijn niet zo eenvoudig. Enerzijds zitten de gemeenten soms aan lopende contracten vast en anderzijds moet Caparis voldoende capaciteit hebben om het werk uit te voeren. Beide partijen zullen goed met elkaar moeten afstemmen hoe de gemeenten het aandeel in de omzet, dat nu relatief laag ligt ten opzichte van het landelijk gemiddelde, kunnen vergroten. Er zijn geluiden dat sommige werkzaamheden door Caparis niet op het kwalitatief gewenste niveau worden uitgevoerd, maar dat moet dan worden aangekaart. Bij de gemeente Opsterland zijn werknemers van Caparis gedetacheerd. In het begin gaf dit wat problemen, die echter met de directie en het management zijn besproken en tot tevredenheid zijn opgelost. Wij zijn nu zeer content met de inzet en de kwaliteit van het geleverde werk en onderzoeken de mogelijkheden om nog meer uit te besteden ten behoeve van een kwetsbare groep werknemers, die ook recht heeft op een baan. Het is een goed signaal dat alle aandeelhoudende gemeenten Caparis als preferred supplier hebben aangewezen. Bij werkzaamheden waarbij de diverse partijen hun diensten aanbieden voor een gelijke prijs en kwaliteit gaat het werk naar ons Sw-bedrijf.

Dat de toekomst van de sociale werkvoorziening er beduidend anders uitziet dan nu, is wel duidelijk. De Sw-bedrijven zullen moeten worden omgevormd, maar daar moet men wel de financiële mogelijkheden voor krijgen. Daarnaast kan het niet zo zijn dat tot het moment van de omvorming de bezuinigingen van het rijk de Sw-bedrijven al voortijdig de nek omdraaien, waar de gemeenten dan de dupe van worden. Recent bezocht ik een bijeenkomst waar veel burgemeesters en wethouders aanwezig waren. Er was één onderwerp dat de aanwezigen in het bijzonder bezighield en dat was de korting op de Sw-sector. Sommige gemeenten dreigen hierdoor zelfs in financiële problemen te komen en kunnen te maken krijgen met een artikel 12 status. Het bleek dat men landelijk overal met dezelfde situatie en problemen te maken heeft; een groot aantal Sw-bedrijven die met verlies draaien en dit alleen maar groter zien worden. De situatie voor 2011 en 2012 ziet er niet goed uit omdat de rijksbijdrage weer wordt gekort, wat voor Caparis in 2011 alleen al tot 3 miljoen euro minder inkomsten leidt. Het is dus niet zo vreemd dat een sluitende begroting voor dit jaar niet te presenteren is. Voordat de aandeelhouders een begroting goedkeuren wordt deze besproken. In het concept is rekening gehouden met een lagere opbrengst vanuit de gemeenten ten opzichte van 2010. Dat heeft te maken met toezeggingen voor 2011 en het is niet logisch dat de gemeenten, die met elkaar afspreken om meer werk naar Caparis te brengen, naar verwachting een half miljoen minder gaan bijdragen aan de omzet. Wij zullen als aandeelhouders dus een inspanning moeten leveren om het tekort te verminderen, terwijl de directie zich ook zal inzetten om opnieuw ingrijpend te bezuinigen. Dat zal nog steeds geen winst opleveren, maar wel een beperking van het verlies. Het is niet mogelijk om de rigoureuze kortingen van het rijk volledig te elimineren.

De informatie over Caparis, waarop meningen worden gebaseerd, komt voor een belangrijk deel via de media. De laatste tijd komen er echter regelmatig berichten in de Leeuwarder Courant, die niet kloppen. Een voorbeeld is het bericht dat de directie van Caparis niet zou willen meewerken aan een onderzoek van de rekenkamer Smallingerland. Dat is onjuist; Caparis had hier geen bezwaar tegen, maar de aandeelhouders hebben hier zo hun bedenkingen bij, mede in verband met een eigen onderzoek dat binnenkort door een onafhankelijke partij wordt ingesteld. Het probleem met onjuiste berichtgeving is dat sommige politici zich baseren op de gegeven informatie en dus een standpunt innemen dat niet klopt, wat zeer begrijpelijk is. Zo wordt ten onrechte verondersteld dat Caparis niet aan een onderzoek wil meewerken. Op basis de berichtgeving zeggen een aantal politici zelfs hun vertrouwen in de directie op. Dit is al met al slecht voor het Sw-bedrijf, slecht voor de aandeelhouders, slecht voor de inwoners van de betrokken gemeenten en last but not least, slecht voor de werknemers van Caparis, die elke dag weer een negatief bericht over hun bedrijf in de krant lezen. Gaat alles dan perfect? Zijn of worden er geen verkeerde beslissingen genomen? Vast wel, waar gewerkt wordt worden ook fouten gemaakt, maar het is mijns inziens te kort door de bocht om een directie en/of een raad van commissarissen de laan uit te sturen of om hen te verwijten dat verlies wordt gemaakt. Wat ik vaststel is dat alle betrokken partijen bezig zijn om zich volop in te zetten om het Sw-bedrijf met een zo beperkt mogelijk verlies naar een nieuwe opzet te loodsen. Mocht iemand de behoefte voelen om zijn of haar energie te steken in de ondersteuning hiervan, dan zou het helpen om richting Den Haag aan te geven dat het rücksichtslos korten op de sociale werkvoorziening een zeer slecht idee is. Dit stukje begon met het uitspreken van mijn verbazing. Wellicht dat u deze nu begrijpt. Waarom wordt één Sw-bedrijf zo onder vuur genomen, terwijl het probleem landelijk is en er voor mij geen aanleiding is om ons bedrijf zo ongenadig op de korrel te nemen.